Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2014

Ο θάνατος των γλωσσών



Προσέγγιση των φαινομένων της συρρίκνωσης και του θανάτου των γλωσσών

Το Ίδρυμα για τις Απειλούμενες Γλώσσες, σε αναφορά του πριν από μερικά χρόνια, σημείωνε ότι η πλειοψηφία των γλωσσών σε όλο τον κόσμο είναι επιρρεπής όχι μόνο στη φθορά, αλλά και στον αφανισμό, ενώ το ½ από αυτές βρίσκεται ήδη πέραν του απλού κινδύνου. Σε μια στατιστική του ανασκόπηση, ο Krauss υπολογίζει ότι, ενώ στην προϊστορική εποχή οι άνθρωποι μιλούσαν κατά πάσα πιθανότατα δέκα με δεκαπέντε χιλιάδες γλώσσες, σήμερα ο αριθμός των ομιλούμενων γλωσσών έχει μειωθεί περίπου στις έξι χιλιάδες, ενώ μειώνεται ταχύτατα. Υπολογίζει ότι τον επόμενο αιώνα θα εξαφανιστεί το 90% των γλωσσών, ενώ το υπόλοιπο 10% (εξακόσιες γλώσσες περίπου) έχει εξασφαλίσει την ύπαρξή του μέχρι το έτος 2100. Ήδη σήμερα ένα ποσοστό μεταξύ του 20% και 50% των γλωσσών του κόσμου δεν μαθαίνονται από τα παιδιά, πράγμα που σημαίνει ότι βρίσκονται πέρα από τη φάση του απλού κινδύνου και θα εξαφανιστούν μέσα στον επόμενο αιώνα…

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014

Στέλλα Βιολάντη ή Έρως Εσταυρωμένος

Eugene de Blaas,  A young Beauty


Ο Γρ. Ξενόπουλος γράφει για το έργο του:

«Το διήγημα «Έρως Εσταυρωμένος», που το δραματοποίησα ύστερα με τον τίτλο «Στέλλα Βιολάντη», είναι μια έμπνευση του 1901. Ο θρύλος όμως που μου έδωσε αφορμή να γράψω και το διήγημα και το δράμα είναι κατά είκοσι τουλάχιστον χρόνια αρχαιό­τερος. Γιατί περί το 1880 ψιθυριζόταν στη Ζάκυνθο- ήμουν παιδί τότε- πως ένας άγριος πατέρας εφυλάκισε την κόρη του στη σοφίτα του σπιτιού του με ψωμί και με νερό, επειδή αγαπούσε κάποιον που δεν ήθελε να της τον δώσει κι αρνιόταν επίμονα να πάρει έναν άλλον που της έδινε αυτός.

Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2014

Τράπεζα Θεμάτων και Γλώσσα

© Monika Strzelecka
Τίτλοι  και κωδικοί θεμάτων
  • Γλώσσα και κοινωνικοποίηση [2306, 2320, 2321]
  • Διάλεκτοι και εκπαίδευση [2307, 2322, 2324]
  • Διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας [2310, 2689,2326] 
  •  Η ελληνική γλώσσα στο προσκήνιο [2311, 2328, 2327]

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2014

Χειρουργός ή χειρούργος;


Το χρησιμοποιούν λανθασμένα ακόμα και φιλόλογοι! 

Οι λέξεις της Νέας Ελληνικής σε –ουργος (δηλ. οι σύνθετες με δεύτερο συνθετικό το ουσ. ἔργον) τονίζονται στη λήγουσα:
 δημιουργός, λειτουργός, ξυλουργός, λεπτουργός, υπουργός κ.τ.ο.

Διάλεκτοι και ιδιώματα



Το « φθινόπωρο» στις ελληνικές διαλέκτους και ιδιώματα

Οι διάλεκτοι και η διάκρισή τους από τα ιδιώματα

Διαλέκτους ονομάζουμε τις κατά τόπους μορφές της Νέας Ελληνικής γλώσσας , στη γλωσσική όμως επιστήμη γίνεται ειδικότερη διάκριση ανάμεσα σε διάλεκτο (όταν οι διαφορές της τοπικής γλωσσικής παραλλαγής από τη Κοινή Νεοελληνική είναι μεγάλες και τέτοιες που με δυσκολία παρακολουθεί το νόημα του λόγου ένας ομόγλωσσος που δεν είναι ντόπιος) και σε ιδίωμα (όταν οι διαφορές είναι μεν αισθητές, αλλά δεν δυσκολεύουν την κατανόηση των λεγομένων από τους ομόγλωσσους που δεν είναι ντόπιοι).

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2014

«..... »

Το κείμενο έχει γραφτεί από τον Πορτογάλο συγγραφέα José Micard Teixeira και κακώς αποδόθηκε στην Μέριλ Στριπ. Παρόλα αυτά δεν χάνει την αξία του και είναι ιδιαίτερα δυνατό και εκφραστικό. 





  «Δεν έχω πια υπομονή για κάποια πράγματα, όχι επειδή έγινα αλαζονική, αλλά επειδή έχω φτάσει σε ένα σημείο της ζωής μου όπου δεν μπορώ να χάνω χρόνο με ό,τι με δυσαρεστεί, ή με πληγώνει. Δεν έχω υπομονή για κυνισμό, για υπερβολική κριτική και για απαιτήσεις οποιασδήποτε φύσης.